Terug naar nieuws

10 oktober 2025

Het is druk op de Noordzee

Afgelopen weekend ging het bijna mis: een drijvende olietanker dreef gevaarlijk dicht langs een Nederlands offshore windpark. Een botsing werd voorkomen, een harde reminder dat energie, natuur en scheepvaart op de Noordzee steeds dichter op elkaar komen te zitten. Volgens berichtgeving was dit niet de eerste serieuze aanvaringsdreiging rond hetzelfde windpark in enkele jaren tijd. 

Waarom het risico toeneemt

De Noordzee is een van de drukst bevaren zeegebieden ter wereld. Tegelijk groeit het aantal windparken snel om de klimaatdoelen te halen. Die ruimtedruk heeft impact op de scheepvaartveiligheid: meer infrastructuur betekent complexere vaarroutes, en dus meer kans op incidenten wanneer schepen stuurloos raken of bij slecht weer uit koers lopen. Rijkswaterstaat onderzoekt daarom structureel hoe de veiligheid rond windparken geborgd kan blijven. 

Hoe vaak raken schepen op drift?

Onderzoek in opdracht van de Nederlandse overheid laat zien: gemiddeld ~80 schepen per jaar raken op drift op de Noordzee. Met de geplande uitrol van circa 2.500 windturbines tot 2030 schat MARIN dat, zonder aanvullende maatregelen, het risico op een schip-tegen-turbine-incident kan oplopen tot ongeveer 1,5 – 2,5 keer per jaar. Dit zijn inschattingen die onderstrepen dat actief risicobeheer nodig is. 

‘Vangrails op zee’: van idee naar praktijk

Een voorgestelde maatregel die regelmatig terugkomt: “vangrails op zee”. MARIN testte verschillende concepten in het bassin. Er zijn drie systemen onderzocht om te voorkomen dat een stuurloos schip een windpark binnenloopt:

  1. Een aaneengesloten lijn van boeien, verankerd op de zeebodem, die als fysieke geleiding/barrière fungeert zodat een schip niet tussen de windmolens terechtkomt.
  2. Een spannet dat tussen palen staat en een schip kan tegenhouden voordat het schip het windpark in drijft.
  3. Een lijn die onder water het anker van een stuurloos geraakte schip kan opvangen, zodat het vaartuig wordt afgeremd en gecontroleerd tot stilstand komt.

De drie oplossingen zijn op kleinere schaal gebouwd en in het bassin beproefd om effectiviteit en belastingen te meten. De techniek staat nog niet overal operationeel, maar de urgentie is evident. 

Gevolgen voor veiligheid, energie én natuur

Een aanvaring in of nabij een windpark raakt meerdere publieke belangen tegelijk:

Het recente voorval illustreert hoe snel zo’n incident kan ontstaan, en waarom preventie en respons plannen up-to-date moeten zijn. 

Wat is er nodig?

Samenhang organiseren

De Noordzee is tegelijk kustbescherming, natuurgebied, vaarroute en energiebron. Die meervoudige functie blijft alleen veilig als we techniek, procedures en beleid met elkaar verbinden. Het incident van dit weekend toont dat de volgende veiligheids stap geen luxe is maar noodzaak. 

 

Meer weten? Bekijk de volgende bronnen: 
https://www.rechargenews.com/wind/drifting-oil-tanker-nearly-hits-north-sea-wind-farm-in-near-disaster/2-1-1882061?utm

https://noordzeeloket.nl/en/functions-use/offshore-wind-energy/shipping-safety-around-offshore-wind-farms-moswoz/?utm

https://www.marin.nl/nl/news/vangrails-op-zee?utm

https://nos.nl/artikel/2421741-vangrails-op-zee-kunnen-botsing-met-windmolens-voorkomen?ut